Spataderen zijn een veelvoorkomend probleem dat zowel mannen als vrouwen treft, vooral naarmate ze ouder worden. Hoewel ze vaak als een cosmetisch probleem worden gezien, kunnen spataderen ook ongemak en gezondheidsproblemen veroorzaken.
Wat zijn spataderen?
Spataderen, ook wel varices genoemd, zijn vergrote, kronkelige aderen die meestal zichtbaar zijn aan de oppervlakte van de huid, vooral op de benen. Ze ontstaan wanneer de kleppen in de aderen, die normaal gesproken helpen om het bloed terug naar het hart te pompen, niet goed functioneren. Dit leidt tot een ophoping van bloed in de aderen, waardoor ze uitzetten en zichtbaar worden.
Hoewel spataderen vaak worden geassocieerd met de benen, kunnen ze ook op andere delen van het lichaam voorkomen, zoals in de slokdarm (slokdarmvarices) of rond de anus (aambeien). In dit artikel richten we ons echter op de spataderen in de benen, omdat deze het meest voorkomen.
Hoe ontstaan spataderen?
Het ontstaan van spataderen is vaak een combinatie van verschillende factoren. De belangrijkste oorzaak is een slechte werking van de kleppen in de aderen. Normaal gesproken zorgen deze kleppen ervoor dat het bloed in één richting stroomt, namelijk terug naar het hart. Wanneer deze kleppen verzwakt of beschadigd raken, kan het bloed terugstromen en zich ophopen in de aderen. Dit veroorzaakt de karakteristieke zwelling en kronkelige vorm van spataderen.
Factoren die bijdragen aan het ontstaan van spataderen
Er zijn verschillende factoren die het risico op het ontwikkelen van spataderen kunnen vergroten:
Leefstijl en spataderen: Hoe kun je het risico verminderen?
Hoewel sommige risicofactoren, zoals erfelijkheid en leeftijd, niet te beïnvloeden zijn, zijn er verschillende leefstijlaanpassingen die je kunt maken om het risico op spataderen te verminderen of de symptomen te verlichten.
1. Blijf in beweging
Regelmatige lichaamsbeweging, zoals wandelen, fietsen of zwemmen, kan de bloedsomloop in de benen verbeteren en de druk op de aderen verminderen. Probeer activiteiten te kiezen waarbij je de beenspieren gebruikt, omdat deze helpen om het bloed terug naar het hart te pompen.
2. Vermijd langdurig staan of zitten
Als je een beroep hebt waarbij je lang moet staan of zitten, probeer dan regelmatig van houding te veranderen en korte wandelingen te maken. Dit helpt om de bloedcirculatie te bevorderen en de druk op de aderen te verminderen.
3. Draag compressiekousen
Compressiekousen kunnen helpen om de bloedcirculatie te verbeteren en de druk op de aderen te verminderen. Ze zijn vooral nuttig voor mensen die veel staan of zitten, of voor zwangere vrouwen die last hebben van spataderen.
4. Houd je gewicht onder controle
Overgewicht kan extra druk uitoefenen op de aderen in de benen, wat het risico op spataderen vergroot. Een gezond gewicht behouden kan helpen om de belasting op de aderen te verminderen.
5. Vermijd strakke kleding
Strakke kleding, vooral rond de taille, benen en liezen, kan de bloedcirculatie belemmeren en bijdragen aan de ontwikkeling van spataderen. Kies voor loszittende kleding die de bloedsomloop niet belemmert.
De invloed van zwangerschap op spataderen
Zwangerschap is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van spataderen. Tijdens de zwangerschap neemt het bloedvolume in het lichaam toe, wat de aderen extra belast. Bovendien kan de groeiende baarmoeder druk uitoefenen op de aderen in de benen, wat de bloedcirculatie belemmert.
Gelukkig verdwijnen spataderen die tijdens de zwangerschap ontstaan vaak vanzelf binnen enkele maanden na de bevalling. In de tussentijd kunnen compressiekousen en regelmatige lichaamsbeweging helpen om de symptomen te verlichten.
Wanneer is behandeling nodig?
Hoewel spataderen in veel gevallen geen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, kunnen ze wel ongemak en pijn veroorzaken. In sommige gevallen kunnen spataderen leiden tot complicaties, zoals zweren, bloedingen of trombose. Als je last hebt van pijn, zwelling of andere symptomen, is het verstandig om een arts te raadplegen.
Er zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar voor het spataderen verwijderen, variërend van compressietherapie tot chirurgische ingrepen zoals sclerotherapie of laserbehandelingen. De keuze voor een behandeling hangt af van de ernst van de spataderen en de voorkeuren van de patiënt.
